Je loopt op straat in een volkswijk met sociale problemen als armoede en eenzaamheid. De mensen hebben niks met het geloof. Ze zijn niet anti en zijn best bereid om een gesprek aan te gaan. Maar hoe haak je dan aan bij hun levens? En wat doe je als je ineens wordt gevraagd een tarotkaart te leggen?
Iemand vertelt me allerlei dingen uit haar leven. Vervolgens vertelt zij dat zij het gevoel heeft dat een engeltje op de ene schouder zit, en een duiveltje op de andere. Ze zijn met elkaar in discussie en ondertussen proberen ze haar allebei te overtuigen. Ze wil naar de engel luisteren, maar wat duivel zegt is ook aantrekkelijk. Op dat moment zeg ik dat dit ook in de Bijbel staat; de strijd tussen goed en kwaad. “Oh ja? Ik ken die hele Bijbel niet”. Ik zeg met een glimlach: “Dat wordt misschien eens tijd”. Daarna gaat zij verder met haar verhaal. Zij blijkt een heel zorgzaam persoon te zijn. Opnieuw zie ik een link met de Bijbel en vertel dat Jezus ook zorgzaam was. Ze is heel verbaasd dat wat in haar leven gebeurt in de Bijbel staat. Een zaadje is geplant.
Jezus zichtbaar in de wijk
Bij iemand die een paar dagen per week kookt voor mensen die geen eten kunnen kopen, heb ik een kort gesprek tussen de bedrijven door. Zij deelt eten uit. Deed Jezus dat ook niet? Kort vertel ik haar dat zij Jezus zichtbaar maakt in de wijk, ook al weet ze dat zelf niet. Datzelfde zeg ik tegen een man die heel veel organiseert in de wijk.
Tarotkaarten
Op enig moment heeft iemand uit het pioniersteam contact met een vrouw die meer wil weten over het geloof. Als zij op bezoek gaat, wil de vrouw eerst een tarotkaart leggen. Enigzins aarzelend stemt ze daarin toe, met het idee dat zij een relatie aan het opbouwen is met deze vrouw. Als ze weigert, zal dit negatief zijn voor de prille relatie waarin zij meer over Jezus wil vertellen. En inderaad, zij mag vrijuit vertellen over Jezus en er is goed contact met deze vrouw.
Maaltijd van de Heer
Tijdens de maandelijkse viering komt het pioniersteam bij elkaar in een zaal, en ook mensen uit de wijk komen erbij. Inmiddels zijn er zo’n twaalf mensen die zo nu en dan naar ‘de dienst’ komen. Het is heel informeel. Er worden een paar liederen gezongen (in coronatijd zingt de gitarist als enige) en er is een heel korte overdenking. Tijdens iedere viering wordt een kaarsje aangestoken voor een overledene of iemand die ziek is of het moeilijk heeft. Ook wordt de maaltijd van de Heer gevierd.
Dilemma’s
Ds. Margrietha Reijnders is de buurtdominee in Betondorp en mijn mentor tijdens deze stage bij pioniersplek ‘Betondorp bloeit!’. Vooraf waarschuwt ze me al, dat alle kerkelijke discussies en makkelijke antwoorden verdwijnen als je op straat aan het werk gaat, onder mensen die niets hebben met de kerk en in veel gevallen ook niet met God.
En dat blijkt inderdaad. Voor mij levert dat een aantal dilemma’s op, waarin ik een afweging en keuze zal moeten maken.
Zo ben ik zelf verbaasd dat ik vrijuit tegen mensen zeg dat Jezus in hun leven actief is, zonder dat ze hetzelf door hebben. Is dat theologisch gezien wel zo? Werkt Jezus door mensen heen die Hem niet kennen? Mag ik hun leven zomaar koppelen aan wat Jezus doet, zij zijn Jezus immers niet. Al afwegend kom ik tot de slotsom dat mijn automatische reactie om op deze manier aan te haken bij mensen die niets van God weten, door de Heilige Geest is ingegeven. We hebben hier te maken met Gods algemene genade (dat wil zeggen dat God de wereld onderhoudt) die ook werkt in mensen die niet geloven.
Toen ik van de tarotkaart hoorde, dacht ik: ‘wat zou ík doen?’. Een makkelijk antwoord is dat je geen occultisme mag bedrijven en dat je daar dus van weg moet blijven. In dit geval werd het lid van ons pioniersteam ermee geconfronteerd in de woning van de betreffende vrouw waar zij op bezoek was. Je kan dan zeggen: ‘joh, ik wil dat niet’. Maar het principe van pionieren is dat je aansluit bij de levens van mensen en van daaruit met hen optrekt om hen de weg te wijzen naar de Here Jezus als Redder en Zaligmaker. De inschatting van ons teamlid was dat de verhouding zou verkoelen als zij dit zou weigeren. Dus is ze er in mee gegaan. Vanuit het geloof dat zij niet uit Gods hand geroofd kan worden, is ze erin meegegaan. Dat is een krachtig geloof! Toch zou ik voorzichtig proberen onder het tarotkaarten leggen uit te komen… denk ik… Misschien maak ik als puntje bij paaltje komt wel dezelfde afweging… want mijn God is sterker dan onze vijand die al verloren heeft van Jezus Christus! (Zie ook het bericht van 4 april 2021).
Ik ben groot geworden met het ‘Heilig Avondmaal’. Is het vieren hiervan met mensen die niet, nauwelijks of nog maar net geloven in Jezus wel geoorloofd? Hier loop ik tegen mijn eigen kerkelijke kaders en traditie op, dat onder andere bestaat uit het avondmaalsformulier, een kerkdienst ter voorbereiding, het avondmaal zelf (in de ochtenddienst!) en nog een kerkdienst als ‘nabetrachting’ (terugblik) . Het voelt voor mij heel raar om met deze groep mensen het avondmaal te vieren. Toch lees ik in de Bijbel nergens dat het een ‘Heilig Avondmaal’ wordt genoemd. Voor Jezus was het een gewone maaltijd met zijn discipelen, die Hij bijzonder maakte door het brood als symbool voor Zijn lichaam te nemen en de wijn als symbool te nemen voor Zijn bloed. ‘Doet dit tot Mijn gedachtenis, iedere keer als u dit eet of drinkt’. Even kort door de bocht denk ik dat we er als kerk iets veel te bijzonders van hebben gemaakt. Juist door dit te vieren met mensen die van niets weten, kunnen we ze vertellen over het lijden en sterven van Christus. En met dit ritueel van maaltijd houden ervaren zij dat het christelijk geloof niet zomaar iets is, maar dat het iets bijzonders, iets verhevens… iets heiligs in zich heeft.
Recente reacties